MÀU

     Xưa nay, trong văn thơ nhạc họa, các ông nghệ sĩ thường dùng màu xanh đỏ vàng tím...trong tự nhiên để diễn tả tâm trạng, cảm xúc thì rất nhiều. Nào là màu nhớ, màu yêu, chiều tím, sáng mai hồng, đêm xanh, thời hoa đỏ...
      Thời 30-45, ông Đoàn Phú Tứ viết "Màu thơi gian tím ngát..." đã bị cho là táo bạo! Nhưng có thể hiểu và cảm được. Tuy có vẻ hơi rối rắm nhưng không cần phải phân tích cái màu thời gian ấy tím ngat, thanh thanh, không nồng... như thế nào!
      Chứ đến như bài Người Con Gái Mặc Quần của ông Bùi Giáng:

Người con gái hôm nay mặc quần đỏ
Vì hôm qua đã mặc chiếc quần đen
Đen và đỏ là hai màu rồi đó
Cũng như đời, đường hai nẻo xuống lên 

Người con gái hôm nay mặc quần trắng
Vì hôm qua đã mặc chiếc quần hồng
Hồng và trắng là hai màu bẽn lẽn
Cũng như núi và rừng đều rất mực chênh vênh 

Người con gái hôm nay mặc quần tím
Vì hôm qua đã mặc chiếc quần vàng
Vàng và tím là hai màu mỉm miệng
Mím môi cười và chúm chím nhe răng 

Người con gái hôm nay mặc quần rách
Vì hôm qua đã mặc chiếc quần lành
Lành và rách đều vô cùng trong sạch
Bởi vì là lành rách cũng long lanh

     Ông ấy dùng màu đến như vậy thì tôi bó tay! Chỉ thấy hay chứ chẳng hiểu gì! :
"Hồng và trắng là hai màu bẽn lẽn", "Vàng và tím là hai màu mỉm miệng"
      Màu bẽn lẽn và màu mỉm miệng thuộc cảnh giới khác chăng?
      Lại giựt mình. Sắp đến cái ngày gì mà ngoài đường đỏ rực thế. Trên cũng đỏ, dưới cũng đỏ. Trong ngoài cũng đỏ. Có cảm giác như đang du lịch Tây Ban Nha xem đấu bò tót. Phàm cái gì nhiều quá cũng nhức cả mắt, buốt cả đầu!
      Trong thơ văn cũng vậy, mà ngoài đời trần tục cũng vậy. Ông bà xưa dạy; Một vừa hai phải thì thôi! Dùng màu nhiều quá, có khi bị bội thưc không!

     Nguyễn Đại Bường K10